Burun akıntısı, genellikle vücudun karşılaştığı enfeksiyon türü ve bağışıklık sisteminin durumu hakkında bilgi verir. Bu işaretleri tanımak, olası sağlık risklerini en aza indirmek adına oldukça önemlidir. Uzmanlar, özellikle kahverengi ve siyah burun akıntısının ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabileceğini öne sürüyor.
Şeffaf veya beyaz burun akıntısı genellikle soğuk algınlığı, alerjiler veya ilk aşamadaki viral enfeksiyonlarda görülür. Bu durumun ardındaki biyolojik süreç, bağışıklık sisteminin virüs veya alerjenlerle savaşmaya başlamasıyla bağlantılı olabilir.
Alerjik reaksiyonlar, burun mukozasında iltihaplanmaya yol açar ve vücut, yabancı maddeleri dışarı atmak için mukus üretir. Aynı şekilde, soğuk algınlığı gibi viral enfeksiyonlar da, burun akıntısı vücudun virüse karşı bir savunma mekanizması olarak ortaya çıkar. Viral enfeksiyonlarda, beyaz kan hücreleri enfeksiyon bölgesine gider ve virüslerle savaşırken, şeffaf mukus üretimi artar.Şeffaf burun akıntısı genellikle viral enfeksiyonların erken evrelerinde görülür. Bağışıklık sistemi, enfeksiyona karşı savunma yaparken, mukus üretimi artar ve vücut enfekte bölgeden yabancı maddeleri atmaya çalışır.Sarı veya yeşil burun akıntısı, genellikle bakteriyel enfeksiyonların bir belirtisi olabilir. Burun akıntısının bu renk alması, bağışıklık sisteminin enfeksiyona karşı verdiği yanıtı ve savaşını gösterir. Sarı veya yeşil renk, beyaz kan hücrelerinin (özellikle nötrofillerin) mikropları öldürürken bıraktığı, ölü hücrelerle karışan mukus nedeniyle oluşur.
Sarı veya yeşil renk, bakteriyel bir enfeksiyonun belirtisi olabilir. Sinüzit gibi üst solunum yolu enfeksiyonları, bakterilerin sinüslerde çoğalması sonucu bu renk değişimini tetikler. Beyaz kan hücreleri, bakterilerle savaşırken bir kısmı öldüğü için, mukus sarı veya yeşil renkte olur.
Nötrofiller, bakteri enfeksiyonları sırasında vücuda hücresel savunma sağlar. Bu hücrelerin bir kısmı öldükçe, yeşil renkteki mukusla karışır. Bu renk, bağışıklık yanıtının aktif olduğunu ve enfeksiyonla savaşıldığını gösterir.Kahverengi veya kanlı burun akıntısı, burundaki küçük damarların zedelenmesiyle ilişkilidir. Bu durum genellikle burun kuruluğu, burun temizliği veya burun tahrişinden kaynaklanabilir. Ancak, bazen daha ciddi bir durumun belirtisi de olabilir.
Özellikle kış aylarında, hava sıcaklıklarının düşmesi ve iç mekanların kuru olması, burun akıntısının kanlı olmasına yol açabilir.
Ayrıca, daha ciddi enfeksiyonlar, özellikle sinüslerin iltihaplanması durumunda, kanlı akıntıya yol açabilir. Sinüzit gibi hastalıklar, burun içindeki damarları etkileyebilir ve kanlı burun akıntısına zemin hazırlayabilir.
12 haftadan uzun süren sinüs iltihaplarına kronik sinüzit denir. Kronik sinüzitin ilerlemesi, antibiyotikler ve cerrahi müdahale gibi daha ağır işlemler gerektirebilir. Sinüzit, nadiren de olsa, beyin zarlarını ya da gözleri etkileyen ciddi enfeksiyonlara yol açabilir. Sinüzite bağlı bu tür komplikasyonlar tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunları oluşturabilir.Siyah burun akıntısı, oldukça nadir bir durumdur ve genellikle mantar enfeksiyonları ile ilişkilidir. Bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde, örneğin şeker hastalığı veya kanser tedavisi görenlerde, mantar enfeksiyonları daha yaygın olabilir.Sinüslerdeki mantar enfeksiyonları, mukusun kararmasına neden olabilir. Bu durum, ciddi bir enfeksiyon belirtisi olup tıbbi müdahale gerektirir.
Fungal sinüzit, özellikle bağışıklık sistemi baskılanmış bireylerde görülebilen, nadir bir hastalıktır. Bu enfeksiyon, burunda siyah akıntıya yol açabilir ve tıbbi müdahale gerektirir. Burun akıntınızın siyah olması durumunda, bir uzmana danışılmasında fayda vardır.